Geïnspireerd door de visie van The Venus Project en dit artikel wat ik onlangs las, wil ik stil staan bij hoe we zo’n visie kunnen realiseren. Het schetst een beeld van een samenleving voorbij aan armoede, oorlog en politiek. Radicaal is het nieuwe realistisch leerde ik van Rutger Bregman tijdens het theatercollege over zijn boek ‘De meeste mensen deugen.‘ –Trouwens een mooi fenomeen zo’n theatercollege, dat we betalen om iets te willen leren. Terwijl vroeger de meesten niks van school moesten hebben. Misschien een mooi aanknopingspunt: ‘De meeste mensen willen graag (een leven lang) leren‘ waarin we onderzoeken waarom en hoe het huidige onderwijs dit sterk ontmoedigt. Maar goed dat is een ander onderwerp.– Hoe kunnen we de visie van The Venus Project realiseren?
In zo’n samenleving hebben we geen pensioen nodig, geen verzekeringen en geen bankrekening. Mensen handelen er vrijwillig en vanuit ‘Natural Giving’ zoals mooi door Marshall Rosenberg uiteengezet in geweldloze communicatie. Ik noem dat een win-win samenleving waarin mensen doen wat natuurlijk bij hun aanleg past en daardoor bijna moeiteloos lijkt te gaan. Een principe van de natuur is dat het de weg van de minste weerstand volgt, zoals ook mensen alleen in flow tot uitzonderlijke prestaties kunnen komen als innerlijke weerstand afwezig is. Stel je voor dat vele mensen vanuit flow handelen en in creatieve samenwerking, ook wel synergie genoemd, grenzen blijven verleggen en zichzelf uitdagen. Dan krijg je een geheel dat veel meer is dan de optelsom van enkele individuen. Ik denk dat zo’n synergetische samenleving mogelijk is en dat The Venus Project hierop mikt. Geen statisch geheel, maar altijd dynamisch in ontwikkeling.
We lijken momenteel op een soort dood spoor te zitten: klimaat crisis, financiële crisis, vertrouwenscrisis, voedselproblematiek, plastic vervuiling, energievraagstuk etc. Noem het maar op, we ontkomen er niet meer aan. Sommigen pleiten ervoor om ons te schikken naar dit miserabel lot en door de zure appel heen te bijten. Ik bekijk het zo: Als de limieten van de groei zijn bereikt in een omgeving of een systeem volgt er of een DOORBRAAK, verdere ont-wikkeling en evolutie of AFBRAAK, in dat geval zijn we er geweest. De wereld om ons heen wordt steeds ingewikkelder en complexer, wat van ons vraagt om onze samenleving te ont-wikkelen, eenvoudiger te maken. Door de inzet van geld maken we ons leven onnodig complex en beperken we veel innovatie met het paradigma van markt-denken. De visie in de documentaire hierboven vind ik dan ook logische doorontwikkeling, een doorbraak naar een andere manier van opereren. Zoiets als Wikipedia hint al in deze richting zoals ze de encyclopedie markt overbodig heeft gemaakt.
Als we alles samenbrengen ziet het er als volgt uit: we hebben een lonkend, radicaal perspectief en een gigantische, uitzichtloze crisis. We beginnen liever niet aan verandering tenzij het echt moet. We kunnen momenteel dan ook niet meer anders. Radicaal is het nieuwe realistisch en als ooit hèt moment is om te veranderen dan is het nu. Tegelijkertijd zitten we op een grote berg pensioengeld die we niet meer nodig zullen hebben in de toekomst. Begin je het hele plaatje te zien? Wat als we de enorme geld reserves gebruiken om The Venus Project te realiseren (een eerste stad (om)bouwen dat als vliegwiel voor anderen kan fungeren van waaruit steeds meer vrijwilligers kunnen bijdragen) en daarmee een innovatiekracht te ontketen waarmee we in een kort tijdsbestek duurzaamheid/menselijkheid tot uitgangspunt maken van onze samenleving. Hiermee geven we onszelf het grootste cadeau ooit; een samenleving gebaseerd op respect voor mens, dier en planeet. Dat is win-win-win-win-win oftewel een geheel dat meer is dan de som der delen.
Meer lezen? Check de volgende artikelen.