Sommige mensen kijken naar wat is en zeggen waarom. Ik droom wat er kan zijn en zeg waarom niet. - Robert F Kennedy

Ben jij een geLeider voor creativiteit, passie en innovatie? Creativiteit is een proces waar beide hersenhelften absoluut noodzakelijk voor zijn. Door dit geheel ontstaat een synergie (creatieve samenwerking) die meer is dan de som der delen. Hier een korte handreiking voor zo’n creatief proces.

• Eerst divergeren, zoveel mogelijk ideeën verzamelen. Kwantiteit zal leiden tot kwaliteit.
• Daarna convergeren; de best ideeën selecteren om zaken te combineren, ontwikkelen en hierop verder te itereren.

In de afbeelding hieronder wordt dit visueel uitgewerkt, met onder de hersenhelften uitspraken die van toepassing zijn op die hersenhelft.

Als kinderen leven we van nature op die manier:

"De FLOW-staat is onze natuurlijke staat, dat kun je goed zien bij kinderen. FLOW is een manier van leven waarbij je jezelf helemaal overgeeft aan wat je doet, waarin je constant loslaat en daarom moeiteloos mee kunt stromen met de levensstroom. Dit zorgt volgens FLOW-onderzoeker Mihaly Csikszentmihalyi voor het spontaan verschijnen van plezier en creativiteit in het leven. FLOW is een staat van “no-mind” waarbij je voortdurend het verleden loslaat en het geluk van het moment binnenlaat." Afkomstig van Lerenlosaten.com geschreven door Jan Bommerez.

Elke staat van niet-flow komt door een onbalans van de hersenhelften. Traditioneel gezien ligt binnen ons onderwijs de focus op de linker hersenhelft; feiten, tekst en details. Deze hersenhelft kan je zien als een gesloten systeem. Voor het convergeren is deze absoluut noodzakelijk, het helpt je bij opdelen en selecteren.

Nu hebben we niet alleen deze kant die verdeelt, je hebt ook een rechterhersenhelft die je kan zien als een open systeem. Deze is verbonden met de intuïtie van het hart en is gespecialiseerd in verbeelding. Door deze hersenhelft komen nieuwe ideeën en inspiratie tot ons.

"Wetenschappelijke doorbraken hebben weinig met intellect te 
maken. Er is altijd een bewustzijnssprong die je wat mij betreft 
intuïtie kunt noemen. De oplossing komt gewoon naar je toe en je weet niet hoe of waarom." Albert Einstein 

De rechterhersenhelft ziet het geheel en denkt in beelden. In tegenstelling tot de linkerhersenhelft is het gespecialiseerd in context. Laten we het nu praktisch maken om te kijken hoe de twee hersenhelften samenwerken. De inhoud van een zin kan hetzelfde zijn maar de betekenis totaal verschillend.

• “Now tell me how I can help you, please because I am dying to make your dreams come true.” (Hoe kan ik jouw helpen, alsjeblieft want ik sterf ervoor om jouw dromen waar te maken.)

Deze zin zou je als heel aardig kunnen interpreteren. Kijk nu deze korte scene uit de film ‘Coyote Ugly’.

De rechterhersenhelft decodeert het sarcasme die je niet uit de tekst alleen kan halen. Door tekst en context beide te mee te nemen, kan je achterhalen wat de betekenis is van datgene wat gezegd wordt. Beide hersenhelften zijn hiervoor absoluut noodzakelijk. Een gebalanceerd brein stelt je in staat om goed te kunnen functioneren als mens. Hierdoor kan je moeiteloos mee stromen met het leven. Je wordt dan een echte geleider voor deze levenstroom.

Dit noemt men ook weleens tao. Echter de tao die benoemt kan worden is niet de tao. Tekst is een vorm, het verwijst naar iets. Het kan nooit datgene zijn waarnaar het verwijst. Zoals het woord appel verwijst naar een fysieke appel. Evengoed kan dat woord appel kan nooit de appel ZIJN. Het woord appel heeft geen smaak, geen geur en je kan er niet in bijten. Wat we vaak doen is de twee verwarren. We verwarren de vorm met datgene waar het naar verwijst. Zoals ‘Ik ben boos” verward wordt met ‘ik voel me boos’. Wat je namelijk bent in essentie is vormeloos. We leven als deze vormloze dimensie, tao, tegelijkertijd in de wereld van de vorm. De enige manier waarop je hiervoor open kan staan is door, verbonden met je hart, te leven zonder oordelen. Inspiratie komt dan tot je vanuit deze vormloze bron. Als een geLeider komt dit gemakkelijk tot je.

"Weerstand is het omgekeerde van geleidingsvermogen. Materialen waarin elektrische ladingen zich kunnen verplaatsen, hebben een zeker geleidingsvermogen en daarmee een zekere weerstand. Is het geleidingsvermogen groot en dus de weerstand klein, zoals bij de meeste metalen, dan spreken we van een geleider." Bron: Wikipedia

Als je deze innerlijke weerstand op kan geven, word je een geleider voor creativiteit. Voor meer over weerstand opgeven klik hier. Het is dus erg vergelijkbaar met hoe elektrische weerstand en geleiding werkt in materialen. Eigenlijk is het gewoon een stukje natuurkunde.

Dit is echter iets wat we niet perse leren in ons onderwijs. Vanwege een focus op de meer linker hersenhelft vaardigheden, een erfenis van het industriële tijdperk, zelfs op de meeste scholen vandaag de dag. Voor meer hierover zie de volgende (Engelstalige) video’s: Daniel Pink’s A Whole New Mind, Jill Bolte Taylor’s Stroke of Insight en Seth Godin’s Stop Stealing dreams.

Creatief zijn in je eentje kan erg waardevol zijn, maar in een groep is het nog veel krachtiger. Denk bijvoorbeeld aan the Beatles. Stuk voor stuk waren ze best goed, maar samen waren ze magisch. Dat is de kracht van synergie waar het geheel meer is dan de som der delen. Hiervoor is een stimulerende omgeving nodig, een bepaald soort cultuur. Een ideale cultuur kan je ‘gepassioneerd’ noemen. Zie het model hieronder voor een overzicht van emotionele staten in organisaties, geinspireerd door Jan Bommerez. Het helpt je te begrijpen hoe reactief, proactief en creatief met elkaar samenhangen, alsook een meer gesloten en open cultuur. Check hier een video uitleg.

Proactief zijn is de sleutel om naar een creatieve cultuur te gaan. Dit betekent verantwoordelijkheid nemen voor je eigen gedrag, van binnen naar buiten leven.

Bij deze willen we onze dankbaarheid uiten aan Jan Bommerez en Jill Bolte Taylor voor de inzichten die we kregen van hen. Zie Jan’s boek ‘Minder Moeten, Meer FLOW’ of Jill’s boek ‘Onverwacht Inzicht.’

Deze infographic is gecreëerd door Anne Nabuurs, Harm van den Wijngaard en Martijn Derksen met dank aan Fontys en FEC. Dit model is een vervolg op het eerder gemaakte MoNaTISA model. Dit model heeft als naam MoNa2ISA, welke staat voor Moeder Natuur 2(ter) Inspiratie voor de Samenleving en haar Aspiraties.

Tot slot een samenvatting; het hoofd verdeelt, het hart verenigt. Het is de functie van de linkerhersenhelft om te verdelen. Vandaar dat mensen die met name vanuit hun linkerhersenhelft leven verdeeldheid zaaien. Het is niet zo dat we hier vanaf moeten komen, deze hersenhelft geeft ons ook continuïteit (details) in ons leven. Gelukkig hebben we ook een rechter hersenhelft die is verbonden met het hart. Het hart is je verbinding met de levensstroom, als je je zelf hiervoor opent, door zonder oordelen te leven. Beslissingen gemaakt vanuit het hart zullen altijd ten goede komen aan het geheel. Vandaar de uitspraak; het hoofd verdeelt, het hart verenigt. Het hart staat direct in verbinding met het leven om je heen, sneller dan een computer ooit zal kunnen. Dit is waarom ‘je hart volgen’ een sterk advies is. Vertrouw op de flow/tao/universum/levensstroom, het wil altijd het beste voor je. Ook geweldloze communicatie kan je hier erg goed bij helpen. Klik op deze link.

“Open up to everything you can be just enter the mystery.”

Boeken waarop dit model is geïnspireerd: